ประเทศไทยมีการสร้างมาตรฐานการจัดการศึกษาในหลากหลายด้าน และหนึ่งในมาตรฐานการศึกษาอันทรงเกียรติที่ได้รับการยอมรับคือ รางวัลโรงเรียนพระราชทาน เป็นโครงการที่จะทำการคัดเลือกสถานศึกษาเพื่อรับรางวัลพระราชทานเกิดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2506 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระราชปรารภกับ หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการใจความว่า
เรามีโรงเรียนจัดการศึกษาดีจนนักเรียนสอบได้ผลดีมาก โรงเรียนที่มีคุณสมบัติดังกล่าวสมควรจะได้รับพระราชทานรางวัล
ทั้งนี้ได้ทรงกำชับว่าหากพิจารณาแล้วได้ผลประการใดทรงมีพระราชประสงค์จะทรงทราบด้วย กระทรวงศึกษาธิการได้รับสนองพระราชปรารภมาดำเนินการตั้งแต่ปี 2506 จนถึงปัจจุบัน นับเป็นเวลา 54 ปี รางวัลพระราชทาน จึงเป็นรางวัลที่มีเกียรติยศสูงสุดเป็นสิริมงคลแก่ผู้รับ ซึ่งการดำเนินงานจะต้องกระทำด้วยความรอบคอบทุกขั้นตอน
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การประเมินและการคัดเลือก คณะกรรมการที่รับผิดชอบการดำเนินงาน และคณะกรรมการประเมินจะต้องดำเนินการตามแนวทางที่กระทรวงศึกษาธิการกำหนดด้วยความรอบคอบ บริสุทธิ์ ยุติธรรม ยึดหลักวิชาการ
ใช้ความสามารถและดุลยพินิจในการพิจารณาตัดสินผลอย่างถูกต้องตามหลักการ ต้องมีใจเป็นกลาง ไม่โน้มเอียงเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเพื่อให้ได้บุคคลหรือสถานศึกษาที่สมควรได้รับเกียรติอันสูงสุดคือการได้เข้าเฝ้าใกล้ชิดเบื้องพระยุคลบาทเพื่อรับพระราชทานรางวัล (ข้อมูลจาก www.sahavicha.com)
โรงเรียนสาธิตพัฒนาได้รับรางวัลโรงเรียนพระราชทาน
ในปี 2558 โรงเรียนสาธิตพัฒนา ระดับอนุบาล ได้เสนอขอรับการประเมินโรงเรียนรางวัลพระราชทาน และคณะกรรมการตัดสินให้ โรงเรียนสาธิตพัฒนา ได้รับรางวัลประเภทสถานศึกษา ระดับก่อนประถมศึกษา ประจำปี 2558 นับเป็นความภาคภูมิใจอย่างยิ่งของชาวสาธิตพัฒนาทุกคน
โดย รศ.ลัดดา ภู่เกียรติ ผู้อำนวยการโรงเรียน เป็นผู้แทนสถานศึกษา เฝ้าทูลละอองพระบาท รับพระราชทานรางวัลจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้า โปรดกระหม่อม ให้เสด็จฯ แทนพระองค์ ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต เมื่อวันศุกร์ที่ 29 กรกฎาคม 2559
และได้อัญเชิญรางวัลพระราชทานเพื่อนำไปประดิษฐาน ณ โรงเรียนสาธิตพัฒนา โดยมีคณะผู้บริหาร ครู อาจารย์ นักเรียน ผู้แทนผู้ปกครองเครือข่ายฯ ให้การต้อนรับและรับประทานอาหารร่วมกันเพื่อร่วมฉลองในโอกาสพิเศษนี้
รศ. สมศรี เพ็ชรยิ้ม รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ/วิจัย ด้านอนุบาลและประถมศึกษา เล่าถึงปัจจัยที่ทำให้โรงเรียนได้รับรางวัลพระราชทานว่า การที่โรงเรียนสาธิตพัฒนา ระดับอนุบาล เข้ารับการประเมินรางวัลพระราชทาน ไม่ได้ทำให้การทำงานน่ากังวลเพิ่มขึ้นแต่อย่างใด
เพราะเราทำงานเป็นปกติ โรงเรียนมีการประเมินคุณภาพภายใน (SAR) อย่างเป็นระบบชัดเจนเป็นประจำทุกปีอยู่แล้ว เมื่อไปดูเกณฑ์การชี้วัดของการรับรางวัลก็พบว่า เราดำเนินการจัดการเรียนการสอนได้ตรงกับตัวชี้วัดทั้งหมด
“ครูจะบอกกับทุกคนว่าไม่ต้องกังวล ในการรับการตรวจประเมินรางวัลพระราชทาน และไม่ต้องทำอะไรเพื่อให้ได้รางวัล แต่ให้นำเสนอคณะกรรมการว่า เราทำอะไรบ้าง เพราะเราเดินก้าวไปข้างหน้าตลอด ซึ่งสิ่งที่ทำเป็นปกตินั้น เบื้องหลังการทำงานก็คือครูทุกคน ที่ให้ความใส่ใจกับนักเรียนเป็นรายบุคคล มีการวัดผลประเมินและพัฒนานักเรียนอย่างต่อเนื่อง รวมถึงจัดกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้นักเรียนมีส่วนร่วมและได้เรียนรู้เพื่อพัฒนาเขาในทุกด้านอย่างสม่ำเสมอ”
นอกจากนี้ครูของเรายังเป็นนักจัดกิจกรรม นักคิดนักทำโครงการ รู้จักแก้ไขปัญหาในเชิงบวก เช่น
“กิจกรรม อิ่มพอดี เกิดจากครูอยากให้เด็กรู้จักคุณค่าของอาหาร รับประทานอาหารแล้วไม่เหลือทิ้ง ครูจึงจัดกิจกรรมให้นักเรียน โดยใช้มือแสดงสัญลักษณ์ว่าอาหารมื้อนี้ เขาอยากรับประทานมากหรือน้อย สุดท้ายจะมีการคำนวณปริมาณอาหารที่เหลือทิ้งของแต่ละห้องเรียนแล้วมอบรางวัลให้ห้องเรียนที่มีอาหารเหลือน้อยที่สุด ครูสามารถทำออกมาได้ดี”
“กิจกรรมกิจการนักเรียนนักเรียนตัวน้อย ที่ให้นักเรียนมาช่วยดูแลบริเวณโรงเรียน จะพบว่าเด็กเล็กๆ เมื่อได้รับความไว้วางใจให้รับผิดชอบหรือดูแลในเรื่องใด เขาก็สามารถทำได้ดี รวมไปถึงกิจกรรมสานต่อความเป็นไทย ที่มีกิจกรรมต่อเนื่องเชื่อมโยงกัน ทำให้เด็กเล็กๆ สามารถเข้าใจในศิลปวัฒนธรรมไทยอย่างลึกซึ้ง ซึ่งเด็กๆ ชอบและสนุก เมื่อเด็กได้ประโยชน์ก็หมายถึงกิจกรรมนั้นประสบความสำเร็จ ครูก็เกิดความภาคภูมิใจ”
ปัจจัยความสำเร็จอีกประการหนึ่งที่อาจารย์สมศรีบอก คือการเปิดโอกาส ให้ความเชื่อใจ และความไว้วางใจจากผู้นำ
“การทำงานร่วมกับครู เราต้องเป็นผู้นำที่ไม่ใช่ออกคำสั่ง แต่ต้องเปิดโอกาสให้ครูได้แสดงความคิดเห็น ใครอยากทำอะไรเพื่อเด็ก สามารถมานำเสนอได้เพราะเมื่อกิจกรรมประสบความสำเร็จครูและนักเรียนเกิดความภาคภูมิใจ และเกิดความสุขในโรงเรียน”
ด้านเกณฑ์การประเมินรางวัลฯ ครูบุศรา เอี่ยมปี ผู้ช่วยผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ/วิจัย ด้านอนุบาล และ คุณยุวดี มณีธร เจ้าหน้าที่ธุรการ ผู้ประสานงานฝ่ายต่างๆ ในโรงเรียน อธิบายว่า ตัวชี้วัดของรางวัลโรงเรียนพระราชทานมี 5 ด้าน ได้แก่ 1.ด้านเด็ก 2.ด้านหลักสูตร 3.ด้านบริหารจัดการ 4.ด้านครู ผู้บริหารและบุคลากร และ 5.ด้านการมีส่วนร่วมกับผู้ปกครองและชุมชน ซึ่งทุกด้านโรงเรียนมีครบถ้วนทุกตัวชี้วัดตามเกณฑ์
- ด้านเด็ก คณะกรรมการเห็นข้อมูลเชิงประจักษ์ นักเรียนมีมารยาทสังคม สามารถตอบคำถามได้อย่างสร้างสรรค์ กล้าคิดกล้าแสดงออก แสดงให้เห็นว่านักเรียนมีผลพัฒนาการในด้านต่างๆ เห็นชัดเจน
- ด้านหลักสูตร มีการสอนตามหลักสูตร Fun Find เน้นให้เด็กมีการเรียนรู้ที่สนุกสนานผ่านการจัดกิจกรรมต่างๆ ที่หลากหลาย
- ด้านบริหารจัดการ มีการประสานการทำงานร่วมกับทุกฝ่ายทั้งฝ่ายวิชาการ ฝ่ายสนับสนุน ฯลฯ เป็นอย่างดี
- ด้านครู ผู้บริหารและบุคลากร ทุกฝ่ายมีความเข้าใจในเรื่องการดูแลนักเรียนผ่านการบริหารงานที่เป็นระบบ
- ด้านการมีส่วนร่วมกับผู้ปกครองและชุมชน โรงเรียนได้รับความร่วมมือจากผู้ปกครองดีมาก ทั้งในด้านการสนับสนุนโรงเรียนและการทำงานร่วมกันอย่างเข้าใจ รวมไปถึงการให้การเอาใจใส่ต่อชุมชน
“การที่โรงเรียนรับการประเมินรางวัลพระราชทานเป็นเหมือนการประเมินการทำงานของเราว่าเราทำงานได้ดีมีคุณภาพตามเกณฑ์มาตรฐานหรือยัง ขาดตกบกพร่องเรื่องใดบ้าง ซึ่งเป็นการทำงานประจำที่ต้องทำอยู่แล้ว เพียงแต่นำสิ่งที่ทำเป็นปกติมาเรียบเรียงใหม่ให้ตรงตามเกณฑ์”
“ เพื่อพิสูจน์ว่า แม้โรงเรียนสาธิตพัฒนาจะเป็นโรงเรียนใหม่ไม่ได้สั่งสมชื่อเสียงมายาวนานเหมือนโรงเรียนเก่าแก่ แต่ครูรุ่นใหม่ก็มีความสามารถและมีโอกาสได้รับการพัฒนาตนเองจากการส่งเสริมและสนับสนุนจากผู้บริหาร และการพัฒนานักเรียนด้วย”
“การได้รับรางวัลโรงเรียนพระราชทานจึงเป็นความภาคภูมิใจของอย่างมากของเรา ซึ่งต้องขอขอบคุณผู้บริหารทุกท่านที่ให้ความไว้วางใจ ให้โอกาสได้ทำงานใหญ่ของโรงเรียน ผลจากการทำงานทำให้เราเข้าใจการทำงานของตนเองมากขึ้น และได้รับมิตรภาพที่ดีจากทุกคนอีกด้วย”
อาจารย์สมศรี บอกด้วยว่า โรงเรียนของเราโชคดีมากที่มีผู้อำนวยการลัดดา ภู่เกียรติ ซึ่งเป็นผู้นำเชิงรุกและเป็นผู้จุดประกายในเรื่องนี้ รวมทั้งคิดริเริ่มนวัตกรรมต่างๆ ที่จะพัฒนาครูให้เป็นครูมืออาชีพอันจะนำไปสู่การพัฒนาศักยภาพของผู้เรียนอยู่เสมอ
และได้บอกพวกเราว่า “ถ้าโรงเรียนของเราจัดการศึกษาได้ดีมีคุณภาพตามมาตรฐานที่กำหนดก็ไม่ต้องกลัวเรื่องการประเมิน”
ดังนั้นโรงเรียนสาธิตพัฒนาจึงพร้อมที่เสนอขอรับรางวัลโรงเรียนพระราชทาน ประเภทสถานศึกษาขนาดใหญ่ ระดับประถมศึกษา และประเภทสถานศึกษาขนาดเล็ก ระดับมัธยมศึกษาในปีการศึกษา 2560
“การได้รับรางวัลโรงเรียนพระราชทาน เกิดจากความร่วมมือร่วมแรงร่วมใจ รวมพลังในการทำงานของครูและบุคลากรทุกฝ่าย เมื่อพบเห็นสิ่งที่ต้องปรับปรุงแก้ไข หรือมีอะไรใหม่ๆ ที่คิดว่าเป็นประโยชน์ เราทำทันที คณะผู้บริหาร รู้สึกภาคภูมิใจในตัวครูและบุคลากรทุกคน ซึ่งในทุกองค์กรถ้าทุกคนร่วมมือกันทำงานด้วยความตั้งใจและศรัทธาก็จะสามารถนำพาองค์กรนั้นก้าวไปสู่คุณภาพที่ยั่งยืนได้”